Bánh mì – Một biểu tượng văn hóa đặc trưng của ẩm thực Việt

Ở Việt Nam, bạn có thể bắt gặp hàng bánh mì trên mọi con đường, từ các tuyến quốc lộ, các đại lộ sầm uất đến những con hẻm nhỏ ít người biết đến. Mặc dù rất phổ biến, nhưng không phải ai cũng hiểu hết về món “sandwich” này. Trong bài viết ngày hôm nay, Tâm Cook sẽ chia sẻ một số thông tin thú vị và hữu ích về bánh mì – một biểu tượng văn hóa đặc trưng của ẩm thực Việt.

I. Bánh mì là gì? 

Bánh mì là một loại thực phẩm được chế biến từ bột mì, nguyên liệu cơ bản từ ngũ cốc được nghiền và trộn với nước, thường được nướng. Trải qua lịch sử dài, bánh mì đã trở thành một loại thực phẩm phổ biến trên toàn thế giới và là một trong những sản phẩm nhân tạo lâu đời nhất.

Có nhiều phương pháp kết hợp và tỷ lệ khác nhau của các loại bột và các nguyên liệu khác, cũng như các công thức nấu ăn truyền thống và phương pháp để tạo ra bánh mì. Do đó, có đa dạng loại bánh mì với các hình dạng, kích thước và kết cấu khác nhau ở mỗi vùng miền.

II. Nguồn gốc bánh mì Việt Nam

Có nhiều người không đồng ý với quan điểm rằng bánh mì Việt Nam có nguồn gốc từ Pháp, nhưng thực tế, bánh mì đã từng bước được du nhập vào Việt Nam, đặc biệt là ở Sài Gòn từ những năm 1859, khi thực dân Pháp chiếm thành Gia Định. Ban đầu, loại thức ăn này được người Việt nhìn nhận như một loại đồ ăn không quan trọng, chỉ dùng để no bụng và thường không được coi là một bữa ăn chính. Dần dần, bánh mì đã trở thành một phần không thể thiếu của ẩm thực Việt Nam.

Bắt đầu từ Sài Gòn và sau đó là toàn quốc, bánh mì Baguette của người Pháp đã được giới thiệu vào đầu thế kỷ 19. Đến năm 1975, những lò nướng truyền thống của người Pháp không đáp ứng được nhu cầu ngày càng tăng ở Sài Gòn, do đó đã xuất hiện các lò nướng bằng điện và loại “bánh mì lò thùng phuy” được làm từ các thùng phuy lớn (200 lít).

Trong quá trình phát triển, người Sài Gòn đã biến Baguette thành bánh mì đặc trưng của Sài Gòn với chiều dài ngắn hơn, khoảng 30 – 40 cm. Ổ bánh mì này được biến tấu và thêm nhân thịt, trở nên quen thuộc đến mức trở thành một món ăn bình dân của người Việt, được cho là có từ 150 năm nay. Tùy thuộc vào loại nhân được kẹp bên trong, bánh mì này có tên gọi khác nhau.

III. Các loại bánh mì phổ biến tại Việt Nam

Các thành phần bên trong một ổ bánh mì Việt Nam thường khác nhau tùy theo vùng miền, bao gồm ba nhóm chính:

• Nguyên liệu động vật: Thịt lợn quay, thịt băm hầm với gia vị, thịt xíu mại, pate gan, lạp xưởng, xúc xích kiểu Việt Nam, thịt gà, cá mòi, phô mai, trứng rán, chả, thịt nguội, bì, bơ, mỡ hành và nhiều loại khác.
• Các loại rau: Dưa chuột thái mỏng, rau mùi (ngò), đồ chua, dọc hành, hành tây, húng thơm và nhiều loại rau khác.
• Nước sốt, gia vị: Xì dầu, nước mắm, nước tương, tiêu, nước sốt, bột canh, tương ớt và các loại gia vị khác.

Tùy thuộc vào thành phần nhân được kẹp bên trong, bánh mì sẽ được phân loại thành các loại khác nhau, có tên gọi riêng biệt như sau: 

Bánh mì nhân thịt

Bánh mì xíu mại

Bánh mì pate Cột đèn

Bánh mì que Hải Phòng

Bánh mì chả nóng

Bánh mì gà

Bánh mì chà bông

Bánh mì bò khô

…

Để thưởng thức những loại bánh mì này, bạn có thể tới những cơ sở của Tâm Cook. Chúng tôi hiện đã có mặt hầu hết trên toàn quốc nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Để biết thông tin chi tiết về những địa chỉ gần bạn nhất cũng như để thưởng thức những loại bánh mì này, bạn có thể xem thông tin trên website: patecotden.net này để biết chi tiết nhé. 

Xem thêm: Pate Cột Đèn  Hải Phòng – Thương hiệu Tâm Cook , được yêu thích số 1 tại Hà Nội

IV. Những nhận xét, đánh giá của thực khách nước ngoài về bánh mì Việt Nam

Theo đánh giá của một số tờ báo chuyên về ẩm thực tại Hoa Kỳ, bánh mì kẹp thịt từ các cửa hàng do người Việt kinh doanh được miêu tả là một món ăn với hương vị và đặc điểm tương phản: vỏ ngoài giòn rụm nhưng bên trong lại mềm mịn, còn nhân bánh vừa đậm đà lại vừa cay nồng.

Một nghiên cứu thú vị của các chuyên gia về khoa học thực phẩm tại Đại học Leeds (Anh) đã chỉ ra rằng “kết cấu của miếng thịt và độ giòn khi cắn mang lại trải nghiệm ngon miệng hấp dẫn hơn cả hương vị của miếng thịt trong bánh”.

Vào tháng 3 năm 2011, từ “Bánh Mì”, để chỉ món bánh mì kẹp thịt của người Việt Nam, đã được thêm vào từ điển Oxford. Các phương tiện truyền thông đã công nhận rằng bánh mì kẹp Việt Nam là một trong những món đường phố ngon nhất trên thế giới.

Trong một bài viết có tựa đề “Những món ăn đường phố ngon nhất thế giới” (The world’s best street food) trên tờ The Guardian vào tháng 12 năm 2012, được viết rằng “Một bí mật ít được biết đến là bánh sandwich (bánh mì) ngon nhất thế giới không được tìm thấy ở Rome, Copenhagen hay thậm chí thành phố New York, mà trên các đường phố của Việt Nam. Nó bắt đầu với một chiếc baguette nhẹ được nướng trên than.

Sau khi thêm một chút mayonnaise và một lớp pate, vỏ bánh giòn được chất đầy thịt, rau cải giòn và các loại thảo mộc tươi mát. Sau đó, bánh thường được gia vị thêm một vài giọt nước tương và gia vị ớt cay.

Vào năm 2014, Andrea Nguyen đã xuất bản cuốn sách “The Banh Mi Handbook: Recipes for Crazy-Delicious Vietnamese Sandwiches”, được National Public Radio (NPR) đánh giá là một trong những cuốn sách dạy nấu ăn xuất sắc nhất trong năm.

Với sự hỗ trợ của Andrea Nguyen, đầu bếp Robyn Eckhardt đã thực hiện một chuyến đi khảo sát tại TP.HCM để xác định những địa điểm bán bánh mì (thịt) ngon nhất và sau đó viết bài viết “Đi tìm bánh mì ngon nhất Sài Gòn” (Finding Saigon’s best banh mi) trên trang mạng EatingAsia.

Hy vọng rằng bài viết trên của Tâm Cook sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về bánh mì: nguồn gốc và lịch sử của tại Việt Nam cũng như quá trình hình thành và phát triển của bánh mì Việt Nam – một món ăn đường phố hấp dẫn, một phần không thể thiếu của văn hóa ẩm thực Việt Nam.